کاربرد پلاستیک در لوازم خانه و آشپزخانه

چه پلاستیک هایی در لوازم خانگی کاربرد دارند؟

برای شروع باید بدانیم پلاستیک چیست؟ درواقع کلمه پلاستیک به معنای ماده ای است که توانایی شکل دهی و پیچش آن به هر طرحی وجود داشته باشد.  پس موادی مانند تافی کره ای یا گِل بازی می توانند معنی پلاستیک را تلقی کنند. اما امروزه وقتی صحبت از پلاستیک به میان می آید به مواد پلیمری تولید شده از منابع نفتی اطلاق می شود.
تقریبا 10 نوع مجزا پلاستیک با ویژگی و کاربردهای خاص به طور عمده تولید و در لوازم خانه و آشپزخانه استفاده می شوند که بسیاری از آن ها تجزیه پذیر هستند.

مواد پلاستیکی استفاده شده در لوازم آشپزخانه

عمده مواد پلاستیک استفاده شده در لوازم و وسایل آشپزخانه شامل 10 مورد زیر می باشند:
•    پلی اتیلن  PE
•    پلی وینیل کلراید PVC
•    پلی پروپیلن PP
•    پلی استیرن PS
•    پلی تترافلوئوراتیلن TEFLON
•    نایلون
•    پلی اتیلن ترفتالات PET
•    آکریلیک
•    پلی کربنات PC
•    پلی اورتان

انواع پلاستیک

سه نوع عمده از پلاستیک های مورد استفاده در لوام خانگی و آشپزخانه ترموپلاستیک هایی نظیر پلی پروپیلن ، پلی استیرن و ABS هستند که برای لوازمی مانند مخلوط کن جایگزین بدنه فلزی و شیشه پارچ آن شده اند.
این پلاستیک ها به دلیل بهداشتی بودن ، تولید آسان و قیمت اقتصادی به وفور استفاده می شوند. PC یا پلی کربنات به دلیل شفاف بودن در بسیاری از لوازم خانگی جایگزین شیشه شده است؛ اگرچه به اندازه شیشه و بلوریات شفاف و چشمگیر نیست اما وزن پایین و قیمت ارزان آن تقاضای زیادی را برای تولید و استفاده از این محصول پلیمری رقم زده است. ترموسِت ملامین سطحی صاف، سخت ، زیباو مقاوم در برابر نفوذ گرما و آب را ارائه میدهد. پلی اتیلن نیز در بسیاری از کاربردها جایگزین چوب شده است.

کفی لوازم خانگی

عمده بدنه داخلی و کفی لوازم خانگی که نیازمند استحکام و مقاومت در برابر تنش های مکانیکی می باشد از جنس پلی پروپیلن است. این ماده رنگ پذیر بوده و مقاومت مکانیکی بالایی دارد. از موارد استفاده از PP می توان به کفی جاروبرقی ، آبمیوه گیری و غیره اشاره کرد.

بدنه دکواتیو لوازم خانگی برقی

برای بدنه های خارجی و نمایان لوازم خانگی برقی که نیازمند زیبایی چشم گیر و ظاهری براق می باشد از پلیمر ABS استفاده می شود. این پلاستیک به راحتی با رنگ های پلیمری براق لعاب گرفته و زیبایی بی نظیری دارد. این نوع از پلیمر به علاوه دارای استحکام کافی و دوام بالا نیز می باشد. شرکت لوازم خانگی دونالکس به خوبی از ترکیب بی نظیر این نوع پلیمر و استیل ضد زنگ در طراحی محصولات خود استفاده نموده است. پلمیر ABS  و PP به دلیل پاس کردن استانداردهای عدم شعله افروزی و استقامت الکتریکی در ولتاژهای بالا بهترین انتخاب برای لوازم خانگی برقی می باشند.

کفگیر و ملاقه

قبل از استفاده از ظروف نسوز، کفگیر و ملاقه ها فلزی بوده و از آلمینیوم و استیل ساخته می شدند. اما این نوع مواد سخت به راحتی می تواند به ظروف تفلون، چدن و سرامیک آسیب رسانده و خاصیت نسوزی و نچسب بودن آن ها را از بین ببرد. چوب نیز به همین صورت سخت است، به علاوه شستشو و نظافت چوب راحت نیست. امروزه پلیمر هایی مانند پلی پروپیلن و نایلون برای تولید این نوع محصولات مرسوم شده اند که با وجود عدم سخت بودن و نظافت راحت قیمت پایینی نیز دارند.

ظروف داخل فر

هنگامی که صحبت از حرارت به میان می آید همواره انتخاب های ما محدود می شوند. هر چند که پلیمرهای برای استفاده در محیط های داغ تولید شده اند اما هنوز استفاده از ظروف فلزی ، شیشه و سنگی مطلوب به نظر می رسند.

بشقاب

شاید در مورد بشقاب و دیس های غذاخوری فورا نظر شما به سمت پورسلین و محصولات سیلیسی برود اما اینطور نیست. بسیاری از ظروف پیک نیک از جنس پلی اتیلن و ملامین هستند. حتی ظروف یکبارمصرف کاغذی هم توسط مواد پلیمری روکش شده اند تا از خیس شدن فوری آن ها جلوگیری شد.

دلایل مصرف بالای پلاستیک

نکات مثبت و دلایل عمده برای توجیه عرضه و تقاضای زیاد مواد پلیمری شامل موارد زیر هستند.
•    تولید آسان و مواد اولیه مقرون به صرفه ای دارندو
•    دارای استحکام هستند و برای اکثر کاربردها فرم دهی می شوند.
•    برخلاف بسیاری از مواد طبیعی مانند چوب ،پلاستیک ها در معرض رطوبت و شرایط حساس فرسوده نمی شوند.
•    فرآیند تولید آن ها چه در تزریق چه در پرینت سه بعدی راحت تر بوده و مانند فلزات و چوب نیازی به ماشین کاری ندارد.
•    پلاستیک ها در رنگ های مختلف تولید می شوند.
•    پلاستیک هایی مانند نایلون دارای اصطکاک بسیار کمی بوده و در مکانیسم های خاص نیازی به روغن کاری ندارند.
•    پلاستیک ها عایق جریان الکتریسیته بوده و در تجهیزات الکتریکی و برقی مانند لوازم خانگی بهترین انتخاب هستند.
•    پلاستیک ها عایق شارش انرژی هستند که این ویژگی در بدنه وسایلی با اتلاف گرمایی بالا مفید به نظر می رسد.

معایب پلاستیک ها و مضراتشان

•    برخلاف فلزات که همواره ارزشمند به نظر رسیده و بازیافت می شوند. ارزانی و در دسترس بودن پلاستیک ها مشوق عدم بازیافت و دورانداختن آن ها درطبیعت بوده است . به جز در سالهای اخیر که درصد کمی از آن ها بازیافت می شوند.
•    برای کاربردهای خاصی هیچگاه پلاستیک ها نتوانسته اند مانند مصنوعات فلزی با دوام و کارآمد واقع شوند.
•    اشعه فرابنفش می تواند بسیاری از پلاستیک ها را کمرنگ ، ترد و شکننده کند و ساختار کلی آن ها را از بین ببرد مگر در مواردی که مواد خاصی در پروسه تولید پلاستیک به آن افزوده شده باشد.
•    مطالعات زیادی در مورد بهداشتی بودن پلاستیک ها انجام شده و نگرانی های زیادی در مواردی نظیر سرطان زایی پلاستیک ها در ظروف مواد غذایی و نوشیدنی ها وجود دارد.
•    پلاستیک ها عمدتا در مواجهه با حرارت بالا مقاومت زیادی از خود بروز نمی دهند.

سخن آخر

برای اتمام مقاله دوباره لیست پلاستیک های رایج در لوازم خانگی را بیان می کنیم : پلی اتیلن یا به اختصار پلیتن ، پی وی سی ، پلی پروپیلن ، پلی استیرن ، پلی استر ، پت ، آکریلیک ، پلی کربنات و پلی اورتان.